ODGOVOR

Poštovana,

Zakon o radu određuje sledeće: "Radna nedelja traje, po pravilu, pet radnih dana. Raspored radnog vremena u okviru radne nedelje utvrđuje poslodavac. Radni dan, po pravilu, traje osam časova. Poslodavac kod koga se rad obavlja u smenama, noću ili kad priroda posla i organizacija rada to zahteva - radnu nedelju i raspored radnog vremena može da organizuje na drugi način. Ako priroda posla i organizacija rada dozvoljava, početak i završetak radnog vremena može se utvrditi, odnosno ugovoriti u određenom vremenskom intervalu (klizno radno vreme)."

"Zaposleni ima pravo na odgovarajuću zaradu, koja se utvrđuje u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu. Zaposlenima se garantuje jednaka zarada za isti rad ili rad iste vrednosti koji ostvaruju kod poslodavca." Zaposleni ima pravo na uvećanu zaradu u visini utvrđenoj opštim aktom i ugovorom o radu, i to: 1) za rad na dan praznika koji je neradni dan - najmanje 110% od osnovice; 2) za rad noću, ako takav rad nije vrednovan pri utvrđivanju osnovne zarade - najmanje 26% od osnovice; 3) za prekovremeni rad - najmanje 26% od osnovice; 4) po osnovu vremena provedenog na radu za svaku punu godinu rada ostvarenu u radnom odnosu kod poslodavca (u daljem tekstu: minuli rad) - najmanje 0,4% od osnovice.

Opštim aktom i ugovorom o radu mogu da se utvrde i drugi slučajevi u kojima zaposleni ima pravo na uvećanu zaradu, kao što je uvećanje zarade po osnovu rada u smenama. Osnovicu za obračun uvećane zarade čini osnovna zarada utvrđena u skladu sa zakonom, opštim aktom i ugovorom o radu. Poslodavac je dužan da zaposlenom prilikom svake isplate zarade i naknade zarade dostavi obračun.

Za utvrđivanje osnovice za isplatu naknade zarade uz popunjenu potvrdu o visini osnovne zarade zaposlene, uvećane za minuli rad, za 12 meseci koji prethode mesecu u kome otpočinje korišćenje odsustva za svaki mesec pojedinačno, dostavljaju se i sledeći dokazi:
- obračun zarade, odnosno naknade zarade koji je poslodavac dužan da dostavi zaposlenom, u skladu sa zakonom, za poslednjih 12 meseci koji prethode mesecu u kome otpočinje odsustvo, za svaki mesec pojedinačno;

- izveštaj (izvod) banke sa obeleženim iznosima isplaćene zarade i uplaćenim porezima i doprinosima za poslednjih 12 meseci koji prethode mesecu u kome otpočinje odsustvo, za svaki mesec pojedinačno;

- rešenje nadležnog organa o mesečnoj osnovici na koju se plaćaju doprinosi za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje , za polsednjih 12 meseci koji prethode mesecu u kome je započeto korišćenje odsustva, i po isteku godine rešenje o konačnoj osnovici, samo za lice koje samostalno obavlja delatnost.

Bojana Bogojević 

Diplomirani pravnik – sa položenim pravosudnim ispitom 

Specijalista za pravne aspekte korporativnog upravljanja