Od ranije je poznato da virusna infekcija majke parvovirusom B19 (PV) može da bude preneta na plod. Infekcija dovodi do anemije (malokrvnosti) ploda, jer pomenuti virus deluje na jetru, gde u ovoj starosti ploda postoji hematopoeza ili formiranje eritrocita (crvenih krvnih zrnaca).

Povezane vestiLekarski preglediKalendar pregleda u trudnoći

Otkrivanje infekcije

Infekcija majke se otkriva određivanjem specifičnih imunoglobulina - G (IgG) i (IgM). Najdalje za osam nedelja od PV infekcije trudnice, dolazi do manifestacije infekcije i kod ploda. Nemački lekari su došli do saznanja da infekcija može da se registruje i leči kod ploda u prvom trimestru trudnoće.

Naime, u toj gestacionoj starosti, tokom provere ultrazvučnih markera, registrovana je povećana prozračna zona u vratu (NT), povećana brzina protoka krvi kroz mozak ploda, zadebljanje miokarda komora, negativan "A" talas u protoku krvi kroz duktus venozus (vena preko koje krv iz pupčanika stiže u srce ploda), a nešto ređe i blago nakupljanje slobodne tečnosti oko srca, oko pluća, i u mekim tkivima oko ploda - hidrops fetalis. Otok kože (edem) ploda se javlja u 2,1 odsto slučajeva.  

Povećana brzina krvi

U slučaju anemije kod ploda, broj eritrocita je smanjen, a samim tim i viskoznost - gustina krvi. Ova činjenica se manifestuje povećanom brzinom krvi.

Brzina krvi kod plodova koji nemaju anemiju Brzina krvi - u toku izbacivanja iz srca (PSV), u srednjoj moždanoj arteriji (MCA) se kreće od 19 sm/sec u 14. nedelji trudnoće, do 67 sm/sec u 40. nedelji trudnoće.

Ukoliko se kod fetusa pojavila anemija, pomenuta brzina je značajno veća. Registrovanje protoka krvi kod ovako malog ploda, odnosno u krvnim sudovima na bazi mozga ploda, do 14. nedelje trudnoće, zahteva ultrazvučne aparate koji koriste "broad band" kolor-Doppler tehniku. Ona omogućava kodiranje svih eritrocita: onih koji se kreću sporije, uz zid krvnog suda, kao i onih koji se kreću u sredini - znatno većom brzinom. To znači da mora da bude izmerena prosečna brzina svih eritrocita.

Lečenje

Tačnost merenja, naročito brzine krvi, zavisi od osetljivosti ultrazvučne mašine, ali i od doktora. Naime, on mora da dovede upadni ugao ultrazvučnog talasa u takav položaj da bude oko 30 stepeni u odnosu na pravac moždane arterije, da bi procena PSV bila tačna. Zato je ponekad neophodno korišćenje ugla korekcije.

Uslovi merenja zahtevaju znanje i potrebno vreme da bi ultrazvučni pregled bio uspešan. Kada se registruju svi ultrazvučni markeri koji ukazuju na PV infekciju, tj. anemiju ploda, i dokaže se infekcija kod majke, u referentnim ustanovama se pristupa lečenju, koje se sastoji u transfuzijama krvi preko pupčane vene. Ovakva terapija dovodi do oporavka ploda, bez oštećenja nervnog tkiva. Bez lečenja, prognoza ploda je obično loša.

Povezane vestiZdravlje trudnicaPromene u trudnoći: 8 simptoma na koje treba obratiti pažnju

Zaključak:

1. Virusne infekcije majke mogu da dovedu do oštećenja ploda.

2. Virusna infekcija majke i ploda parvovirusom B19 dovodi do anemije ploda.

3. Anemija ploda se manifestuje povećanim NT, negativnim «A» talasom u krivulji protoka kroz duktus venozus, i povećanom brzinom krvi kroz moždanu arteriju.

4. Plod nema srčanu manu, bez obzira na zadebljanje srca i izliv u njemu.

5. Kod ploda koji ima povećan NT, savetuje se provera brzine protoka krvi (PSV) kroz MCA (srednju moždanu arteriju).

6. Ako postoji rizik za postojanje anemičnog fetusa, PSV MCA treba proveravati u trajanju od najmanje 10 nedelja.

7. Da bi se tačno procenila brzina krvi kroz moždanu arteriju u prvom trimestru trudnoće, potrebno je koristiti «Broadband» kolor-Doppler tehniku.

8. Ako je infekcija dokazana, potrebno je pristupiti lečenju malokrvnosti ploda - transfuzijama krvi preko pupčanika ploda.

9. Lečenje ploda je u prvom i u ranom drugom trimestru trudnoće!

10. Povećan NT ne znači uvek da plod ima hromozomsku anomaliju ili srčanu manu, već može da bude i rezultat virusne infekcije majke i ploda. Ultrazvučna dijagnostika mora da reši ove dijagnostičke dileme. Bez tačne dijagnostike, nema adekvatnog lečenja.

Dr sci med. Tihomir Mihailović, spec. radiolog