Kritični periodi za pojavu stečenih deformiteta kičme i stopala kod dece

Javljaju se kod dece i mladih osoba kod kojih rast nije završen, čiji mišići i zglobovi nisu u potpunosti zreli i ne mogu da izdrže opterećenje kome su izloženi.

Ne mali broj koristi dubak, hodalice, razne sprave koje ometaju i usporavaju motorni razvoj i utiču na formitanje nepravilne šeme hoda. Ovo prerano i forsirano dovođenje u uspravan položaj može da bude uzrok pojave deformiteta sa ozbiljnim posledicama jer dolazi do krivljenja kičme i nepravilnog razvoja stopala.

Školarci

Drugi kritičan period za nastanak deformiteta kičmenog stuba je polazak u školu. Deca tada naglo prelaze iz pune aktivnosti i velike slobode kretanja u fazu pasivnog sedenja u školskoj klupi. Održavanje sedećeg položaja je izuzetan napor za decu u razvoju, a kako su prinuđeni da po 45 minuta sede na jednom mestu da bi odmorili mišiće moraju često da menjaju položaje, što znači da se naslanjaju rukama na klupu i tako naglašavaju fiziološku krivinu kičme.

Dugotrajno, odnosno višegodišnje zauzimanje nepravilnog položaja vremenom dovodi do istezanja mišića leđa i skraćenja mišića prednje strane trupa. Zadržavanje u ovom položaju vremenom će uticati i na duboke slojeve muskulature što na kraju rezultira deformitetom kičmenog stuba, kifozom.

Dodatna opterećenja kao što su preteške školske torbe, neprimerene veličine, dugotrajno sedenje kod kuće zbog izrade domaćih zadataka, sedenje ispred televizora i za kompjuterom samo još više doprinose nepravilnom fizičkom razvoju deteta.

Tinejdžeri

Treći kritičan period za nastanak deformiteta je pubertet kada nastupa nagli rast kostiju koji ne prati adekvatna mišićna snaga što dovodi do nestabilnog koštano-mišičnog sistema koji je podložan pojavi deformiteta ili naglom pogoršanju ako je deformitet već prisutan. Koliki je rizik u ovom periodu od progresije govore podaci da se skolioza do puberteta razvija 2-3 stepena godišnje, a u pubertetu 1-2 stepena mesečno zbog burnih hormonskih promena koje se tada javljaju i na koje ne možemo da utičemo.

Upravo otuda imamo najveći broj dece koja moraju da nose midere u pubertetu ili da budu operisana u tom najosetljivijem životnom dobu. Nedovoljna fizička aktivnost je glavni razlog nepravilnog razvoja koštano mišićnog sistema pored nepravilne ishrane i prevelike emocionalne napetosti.

Nema jednostavnog i lakog recepta da se spreči pojava i progresija deformiteta stopala i kičme kod dece ali ako shvatite važnost fizičke aktivnosti i na vreme detetu stvorite naviku vežbanja ono će je usvojiti za čitav život pa su veće šanse da će rasti bez deformiteta ili će ga uspešno korigovati ako do njega dođe.