Ešerihija koli je bakterija koja se inače nalazi u crevima, gde pomaže u razlaganju i varenju hrane. Neke vrste Ešerihije koli, međutim, izazivaju infekcije i zarazne su, a prenose se putem kontaminirane vode ili hrane, sa zaraženih ljudi ili životinja.
Infekcije izazvane ovom bakterijom mogu da dovede do krvave dijareje, a ponekad i do infekcije urinarnog trakta, upale pluća, meningitisa, bakterijske infekcije krvi ili sepse. Neke infekcije mogu da naprave ozbiljne zdravstvene probleme, posebno kod male dece ili starih ljudi, kao i kod onih sa oslabljenim imunitetom.
Međutim, u većini slučajeva, kod zdravih ljudi i dece Ešerihija koli ne izaziva veće probleme i oporavak ide svojim tokom, bez lečenja.
Kako dolazi do infekcije
U najvećem broju slučajeva do infekcije Ešerihijom koli dolazi kada se unese hrana kontaminirana ovim bakterijama. U tom smislu, najveći rizik su:
- Nedovoljno termički obrađeno mleveno goveđe meso
- Proizvodi koji su tretirani ogranskim đubrivom (stajnjakom) ili oprani kontaminiranom vodom
- Nepasterizovani mlečni proizvodi
Ešerihija može da se prenese i sa čoveka na čoveka kontaktom preko ruku ili kontaminiranih površina, plivanjem u kontaminiranoj vodi, dodirivanjem životinja koje su zaražene.
Simptomi infekcije Ešerihijom koli
Neke vrste ove bakterije proizvode toksin koji može da ošteti sluzokožu tankog creva, izazivajući grčeve u stomaku, povraćanje ili dijareju, često i sa primesama krvi. Kada se to desi, postoji rizik od dehidracije, zbog čega treba obratiti pažnju na unos tečnosti.
Simptomi se obično javljaju tri do četiri dana nakon što osoba dođe u kontakt sa bakterijama, a prolaze za oko nedelju dana, piše kidshealth.org.
Zaražena osoba je zarazna barem toliko dugo dok traje dijareja, a ponekad i duže.
Koji problemi mogu da se jave
U većini slučajeva se zaraženi odrasli i deca brzo i potpuno oporave od Ešerihije, ali u nekim slučajevima može da dođe do ozbiljnih problema sa bubrezima i krvlju, kada se razvija hemolitičko-uremijski sindrom.
Simptomi hemolitičko-uremijskog sindroma:
- Ređe izmokravanje
- Bleda koža ili otečenost
- Neobjašnjive modrice
- Krvarenje iz nosa ili desni
- Ekstreman osećaj umora
- Napadi
Ovaj sindrom može da bude opasan po život i zahteva medicinsku pomoć.
Dijagnoza i lečenje Ešerihije koli
Najčešće se rade testiranje uzorka stolice kako bi se utvrdilo prisustvo bakterije Ešerihije koli, a neretko se rade i testovi iz krvi kako bi se proverilo da li postoje eventualni problemi koji ukazuju na neke komplikacije.
Ešerihija se ne leči antibioticima, štaviše, kod ove infekcije oni mogu da naprave dodatnu štetu. Ne preporučuje se ni korišćenje lekova protiv dijareje.
Deca koja imaju infekciju Ešerihijom trebalo bi da odmaraju što više i da unose dosta tečnosti kako bi se izbegla dehidracija. U slučaju pojave znakova dehidracije, važno je da mališane odvedete kod lekara. Onima kod kojih se javi hemolitičko-uremijski sindrom može da bude potrebna dijaliza ili transfuzija krvi.
Prevencija
Najbolja prevencija zaraze Ešerihijom koli je da:
- Termički obrađujete meso dok ne dostigne temperaturu od najmanje 70 stepeni Celzijusovih na mestu gde je najdeblje
- Temeljno čistite sve što dolazi u kontakt sa sirovim mesom
- Koristite pasterizovane mlečne proizvode i sokove
- Proizvode koje jedete sirove, poput voća i povrća, dobro operete pre konzumiranja
Takođe, naučite decu da redovno i pravilno peru ruke, naročito nakon korišćenja toaleta, dodirivanja životinja ili igranja napolju, kao i pre jela ili pripremanja hrane.
Kada treba da odete kod lekara
Preporuka je da odete kod lekara čim primetite simptome koji bi mogli da ukažu na Ešerihiju koli, posebno ako se dete žali na bolove u stomaku ili dijareju koja dugo traje ili je krvava.
Takođe, idite kod lekara i ako kod deteta primetite znake dehidracije (poput ređeg mokrenja) ili simptome hemolitičko-uremijskog sindroma, naročito ako je dete nedavno imalo neku gastrointestinalnu bolest.
BONUS VIDEO: