Sve što treba da znate o krštenju

Obred krštenja može da se obavi svakog dana u godini, u bilo koje doba dana i noći. Nije neophodno da roditelji deteta budu pravoslavne vere, niti da su kršteni, ali kum ili kuma moraju da budu punoletni, i da kod sebe imaju krštenicu kao dokaz da su obavili svetu tajnu krštenja. Kum kupuje sveću u crkvi, jer je ta sveća osveštana, a neophodno je da se donese i belo platno (krsnica), kojim se dete ogrće ili u koje se uvija posle krštenja.

Nekoliko dana od porođaja, kada majka i dete izađu iz porodilišta, vrši se znamenje deteta - u spomen na događaj kada su malog Hrista osmi dan po rođenju odneli u hram, i kada je dobio ime. Neko od mlađih ukućana, srodnika ili komšija odlazi kod nadležnog sveštenika, sa flašom vode po znamenje. Sveštenik osveti vodicu, naspe je u flašu, stavi u nju stručak bosiljka, i daje detetu ime - koje ono nosi do krštenja. To je „ime na znamenju“. Vodica u flaši se donosi kući, i po narodnom običaju se četrdeset dana dodaje u vodu kojom se beba kupa, sve do krštenja. Krštenje se vrši u hramu, manastirima ili crkvama gde ima krstionica, a može i u domu roditelja.

Obred krštenja

Sam čin krštenja naziva se miropomazanje. Obred krštenja se obavlja po strogo utvrđenim pravilima, i pun je simbolike. Ako uslovi dozvoljavaju, dete se prvo raspovije, kum ga uzme u ruke, i svi se okrenu ka istoku. Sveštenik

osenjuje dete krsnim znakom, a kum se okreće ka zapadu, odriče satane i pljuje na njega. Potom, okrenut ka istoku, izjavljuje da se sjedinjuje sa Hristom, i da veruje njemu kao caru i Bogu.

Sveštenik osveštava vodu kojom treba da bude poliveno dete, a zatim mu svetim uljem pomazuje čelo, prsa, ruke i noge. Kada dete "pomaže", sveštenik ga krštava tako što izliva osveštanu vodu na njegovu glavu, govoreći: "Krštava se dete Božje (ime) u ime Oca, Sina, i Svetoga duha, Amin". Potom dete ogrće ili uvija u krsnicu i pomazuje svetim mirom, čineći znak krsta na njegovom čelu, očnim kapcima, nozdrvama, usnama, ušima, prsima, rukama i nogama. Ceo obred prate određene molitve, a sveti čin krštenja se završava molitvom za dug život i dobro zdravlje kuma i novokrštenog.

Krštenjem se postaje član Pravoslavne crkve, a kršteni stiču sva prava u njoj - ispovedanje, pričešće, venčanje, pravo da se mole za njegovo zdravlje, da bude biran u crkvene uprave i druga crkvena tela.PageBreak

Kum – duhovni otac

Pored sveštenika koji krštava dete, važna ličnost na krštenju je i kum, koji daje ime detetu. On je svedok krštenja i duhovni otac deteta koje se krštava. Kum mora da bude pravoslavne vere, kršten, punoletan, telesno i duhovno zrela osoba. Roditelji ne mogu da budu kumovi svojoj deci, kao ni monasi. Kum se na krštenju u ime deteta odriče svega negativnog i sjedinjuje sa Hristom, odnosno ispoveda simbol pravoslavne vere u ime kumčeta.

Zato je njegova dužnost da u daljem životu brine o verskom vaspitanju svog kumčeta. U našem narodu je zbog toga institucija kumstva veoma cenjena.

Prisustvo majke na krštenju

Krštenje je veliki dan i za majku, i za njeno dete. Međutim, ukoliko se dete krštava pre četrdesetog dana od rođenja, majka ne može da prisustvuje obredu. Nakon tog perioda može.

Darovi

Običaj je da kum kumčetu kupi lančić sa krstićem ili zlatnik, a roditelji krštenog daruju kumu košulju, čarape, peškir...

Porodično slavlje

Povodom krštenja ne mora da bude nikakve gozbe, ali ako se već pravi, onda bi trebalo da bude što skromnija, u najužem porodičnom krugu.
Imajući u vidu da krštenje često prati svečani ručak, crkva preporučuje da se krštenje obavlja u dane kada se mrsi. U protivnom, ako se obavlja uz post, obavezno treba spremati posnu hranu.

Vesna Stanimirović